کلاهبرداری
در زبان عامه کلاهبرداری به معنای فریب و گرفتن مال دیگران با شیادی و حقه بازی میباشد.
در ابتدای مبحث لازم به ذکر است که جرایم به 3 دسته تقسیم می شوند :
- جرایم علیه اشخاص
- جرایم علیه امنیت
- جرایم علیه اموال
در جامعه کنونی به دلیل رشد و افزایش مشکلات و سخت شدن اوضاع معیشتی افراد در جامعه بروز جرم کلاهبرداری به اشکال مختلف دیده شده است. در جرم کلاهبرداری نیز عنصر روانی از مهمترین عوامل بروز این جرم است و عوامل متعددی می توان نام برد که اثر عنصر روانی را تشدید می کنند. از عوامل احقاق حق در جرم کلاهبرداری ، ثابت کردن خود آگاهی فرد از قصد بردن مال فرد می توان نام برد.
برای تحقق جرم کلاهبرداری این نکته که باید عملی متقلبانه صورت بگیرد با این هدف که فرد با استفاده از وسایل یا هر نوع عملیات تقلبی و خلاف واقع دست به فریب شخص بزند و به قصد کلاهبرداری این اعمال را انجام داده باشد جرم کلاهبرداری رخ می دهد.
به طور کلی در صورتی می توان جرم رخ داده را کلاهبرداری نامید که جرم بردن مال دیگری صورت گرفته باشد و این عمل مستلزم رخداد دو واقعه است:
- رسیدن ضرر مالی به قربانی
- سود بردن کلاهبردار شخص مورد نظر از ارتکاب به این عمل
انواع کلاهبرداری
در قانون برای جرم کلاهبرداری دو حالت مد نظر قرار گرفته است :
- کلاهبرداری ساده
- کلاهبرداری مشدد
کلاهبرداری مشدد :
کلاهبرداری مشدد یکی از زیرمجموعه های انواع کلاهبرداری به شمار می رود و در صورتی به وقوع می پیوندد که فرد مرتکب یکی از اعمال زیر را انجام دهد :
- از کارمندان دولت یا موسسات عمومی و نهادهای دولتی باشد
- فرد مرتکب خود را به عنوان کارمند و یا از عوامل موسسات عمومی و شرکت‌های دولتی معرفی کند
- فرد مرتکب برای گسترش تفکر اغفال کننده خود از از وسایل ارتباط جمعی استفاده نمایند
در صورت وقوع این این عمل توسط فرد مرتکب علاوه بر رد مال تصاحب کرده به صاحب آن و یا صاحبانشان، به حبس از ۲ تا ۱۰ سال و پرداخت جزای نقدی به اندازه مال گرفته شده و انفصال ابدی آنان از خدمات و مشاغل دولتی محکوم می شوند.
کلاهبرداری ساده :
کلاهبرداری هایی که شامل هیچ یک از انواع گفته شده در بالا نباشند به عنوان کلاهبرداری ساده شناخته شده و مرتکبین آن به حبس از یک تا هفت سال به علاوه پرداخت جزای نقدی معادل مال تصرف یافته و رد اصل مال به صاحبان محکوم می شوند.
در اینگونه جرایم طبق تبصره بیان شده توسط قانون گذار دادگاه می تواند با توجه به ضوابط مورد نیاز برای تخفیف در مجازات عمل مرتکب را تا حداقل مجازات مقرر و برکناری تا به ابد از خدمات دولتی کاهش دهد ولی اجازه ای برای تعلیق مجازات کیفر آن ندارد
عنصر قانونی جرم کلاهبرداری
در صورتی که عملی توسط قانون و قانونگذار به عنوان جرم و جنایت شناخته شود این عمل دارای عنصر قانونی شده و افراد با انجام آن مورد مواخذه قانون قرار می گیرند
نظر قانون درباره جرم کلاهبرداری :
بر اساس بند قانونی ماده یک قانون تشدید مجازات هرکس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکت ها یا تجارت خانه ها یا کارخانه ها و موسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهد یا به امور غیرواقع امیدوار کند یا از حوادث و پیشامدهای غیرواقع بترساند یا اسم یا عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور یا وسایل تقلبی دیگر وجوه و اموال یا اسناد و حوالجات و قبوض یا مفاص حساب و امثال آنها تحصیل کرده و از این راه مال دیگری را ببرد کلاهبردار است.
تشخیص جرم کلاهبرداری از سرقت ، خیانت در امانت و انتقال مال غیر :
از مسائل مهم و قابل توجه در اعاده حق برای اعلام جرم ،تشخیص جرایم از یکدیگر است . در جرایمی مانند کلاهبرداری، سرقت ،خیانت در امانت و انتقال مال غیر به دلیل عدم تخصص افراد در تشخیص جرایم گاهی نام شان به جای یکدیگر برده می شود
شباهت ها و تفاوت های جرایم ذکر شده :
سرقت خیانت در امانت کلاهبرداری و انتقال مال غیر همگی از جرایمی هستند که موضوع مد نظر آن ها مال بوده و از این نظر
زیر مجموعه جرایم اموال میباشند که در آن اموال مالکیت افراد در جامعه مورد تاثیر قرار می گیرد.
درباره جرم سرقت قانونگذار در قانون مجازات اسلامی به عنوان ربودن مال دیگری تعریف نموده است و بدین گونه است که سارق بدون جلب رضایت از مالک مال و اموال شخص را می رباید و از نکات مهم این است که در سرقت اموال منقول مورد سرقت قرار می گیرند و تنها در صورت جا به جایی اموال است که جرم رخ می دهد.
در جرم خیانت در امانت نکته حائز اهمیت وجود یک رابطه امانی میان شخص مرتکب و بزه دیده است نسبت به وجود این رابطه امانی اموال خود را با رضایت در اختیار فرد می گذارد و با مشخص کردن زمان معین برای بازگرداندن آن اموال مدت معینی را برای آن مشخص می‌کند و شخص با رعایت نکردن مدت معین شده مرتکب جرم خیانت در امانت می شود. مصادیق متعددی درباره وقوع جرم خیانت در امانت قابل ذکر است مانند وکالت قرارداد امانت و رهن.
از تفاوت دیگر در سرقت که می توان نام برد وقوع رفتار مجرمانه است که در حین انجام این عمل جرم ربودن تحقق یابد. در صورتی که در کلاهبرداری برخلاف خیانت در امانت عمل حیله و نیرنگ و فریب باید صورت گیرد تا جرم کلاهبرداری به وقوع بپیوندد و فرد مرتکب با انجام اعمالی متقلبانه در شخص قربانی ایجاد امنیت کرده و با گرفتن رضایت وی برای اهدای مال خویش به شخص کلاهبردار اقدام به جرم کلاهبرداری کند.
نکته حائز اهمیت در تفاوت خیانت در امانت و کلاهبرداری عدم وجود هرگونه عمل متقلبانه از طرف فرد مرتکب می باشد و فرد مالک با اختیار و رضایت خود اقدام به تحویل مال خود به فرد مرتکب می نماید.
مجازات معین شده برای جرم کلاهبرداری
به موجب قانون فرد به هنگام شروع به جرم ، محکوم به مجازات می شود و در ابتدای راه حداقل مجازات به عنوان حد معین برای این جرایم در نظر گرفته می‌شود.
وکیل جرم کلاهبرداری
این جرایم از جرایم قابل توجه بوده و وکالت و اعاده حق در این زمینه از جرایم بسیار تخصصی بوده و نیاز به مهارت و تخصص وکیل مد نظر دارد.
مجموعه عدلگو با دربرداشتن متخصص ترین وکلا و مشاوران حقوقی به عنوان یکی از سرشناس ترین مجموعه های حقوقی ناحیه به فعالیت خود می پردازد. در صورت نیاز با شماره تماس های مجموعه حقوقی عدلگو تماس حاصل فرمایید.