وکیل اعاده‌ دادرسی کیفری , گروه حقوقی عدل گو در غرب تهران : نهاد اعاده‌ دادرسی در حقوق کیفری یک طریق شکایت فوق‌العاده می باشد که در ظاهر با اصل اعتبار امر مختومه در تعارض می باشد.
زیرا اصل براین است که موضوع کیفری که رسیدگی میشود و منتج به حکم قطعی می شود ، دیگر قابل رسیدگی نمیباشد و لازم‌الاجراست اما این اصل مانند سایر اصول حقوق مشمول استثناء شده است.

اعاده‌ دادرسی کیفری استثنای اعتبار امر مختومه می باشد که شامل شرایط خاص و شاذی میباشد.

جهات اعاده‌دادرسی

زمانی که حکم کیفری قطعی میشود ، محکوم‌علیه نمیتواند از هر جهتی که بخواهد ، خواستار اعاده‌ دادرسی بشود و فقط از مجاری که قانونگذار محترم برشمرده است میتواند از نهاد اعاده‌دادرسی استفاده کند.

از جمله این جهات عبارتند از :

1. در جرم قتل ، قاتل محکوم به قتل شده باشد و بعد از آن زنده بودن مقتول هویدا میشود.
2. دو فرد به اتهام یک جرمی که فقط میتواند یک مرتکب داشته باشد محکوم شده‌اند .
3. عملی که از طریق مراجع قضایی جرم شناخته شده است ، در حقیقت جرم نیست یا اگر جرم نیز باشد فراتر از مجازات مقرر در قانون برای آن مجازات تعیین شده است.

اشخاصی که حق درخواست اعاده دارند

وکیل اعاده‌ دادرسی کیفری : تنها افراد ذیل میتوانند که درخواست اعاده‌دادرسی کنند و هیچ احدالناسی حق درخواست اعاده‌دادرسی نخواهند داشت:

• محکوم‌علیه و وکیل محکوم‌علیه ( در صورت فوت محکوم‌علیه ، همسر و وراث او میتوانند اعاده‌دادرسی کند)
• دادستان کل کشور یا به عبارت دیگر دادستان دیوان عالی کشور
• دادستان اجراکننده حکم

مرجع صالح جهت اعاده‌دادرسی کیفری

دادگاه هم‌عرضِ دادگاه صادرکننده حکم قطعی ، مرجع صالح برای اعاده‌دادرسی میباشد.توجه داشته باشید که قبل از این مرحله ، درخواست اعاده‌دادرسی از دیوان عالی کشور میشود و بعد از تجویز دیوان به اعاده ، مرحله مذکور انجام میشود.

حکم ویژه :

قاعده و اصل ، عدم رسیدگی ماهوی شعب دیوان عالی کشور به مسایل حقوقی و کیفری میباشد و فقط میتوانند رسیدگی شکلی را انجام دهند.

همچنین قاعده و اصل این است که اعاده‌ دادرسی فقط ویژه احکام قطعی میباشد و ارتباطی با قرارهای صادره نخواهد داشت.
اما در ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال 1392 همه این قواعد دستخوش تغییر شده است.
نهاد اعاده‌دادرسی یک نهاد استثنایی در قانون است و با وضع ماده 477 ، استثناء در استثناء شده است که کار را دشوار میکند.

شرح ماده 477 :

مجری این ماده شخص رییس قوه قضاییه میباشد که در صورتی که حکم یا قرار قطعی از محاکم (چه حقوقی چه کیفری) را خلاف شرع بداند ، باب اعاده‌دادرسی را میگشاید و پرونده را برای رسیدگی ماهوی به شعبه مخصوص دیوان عالی کشور ارجاع میدهد.شعبه مذکور رای قبلی را نقض میکند و رای جدید صادر خواهد کرد.

در این راستا رییس دیوان عالی کشور ، دادستان کل کشور ، رییس سازمان قضایی نیروهای مسلح و رییس کل دادگستری استان اگر حکم یا قراری را خلاف شرع به نظر دیدند ، میتوانند به رییس قوه قضاییه درخواست کنند که باب اعاده‌دادرسی را بگشاید.

توقف اجرای حکم

توجه داشته باشید زمانی که قرار قبولی اعاده‌دادرسی از سوی دیوان عالی کشور صادر میشود ، اجرای حکم تا صدور حکم مجدد به تاخیر میافتد .

اما این حکم نیز دارای استثناء میباشد و براساس بیان وکیل اعاده‌ دادرسی کیفری بدین شرح است که اگر مجازات سالب حیات باشد ، شعبه دیوان عالی کشور با وصول تقاضای اعاده‌دادرسی قبل از اتخاذ تصمیم درباره تقاضا ، دستور توقف اجرای حکم را میدهد.