داوری چیست ؟ یکی از مهمترین راهکارهای جلوگیری از طرح دعاوی در مراجع قضایی و درگیرنشدن با پیچ و خمهای اداری و قضایی ، پیشبینی شرط داوری در قراردادهای تجاری است . در هنگام انعقاد قراردادها یا پس از آن دو طرف میتوانند توافق کنند تا اگر در تفسیر یا اجرای قرارداد دچار اختلاف شدند به جای مراجعه به دادگاه به نهاد داوری مراجعه کنند در ادامه با عدل گو همراه باشید .
وکیل داوری متخصص
داوری در فرهنگ واژگان پارسی به معنی قضاوتکردن آمده است . در علم حقوق ، داور به شخصی گفته میشود که سمتی در دستگاه دولتی ندارد ولی در اختلافات ، بین اشخاص به درخواست آنان و در محدودهای که به او اختیار و صلاحیت دادهاند رسیدگی قضایی کرده و فصل خصومت مینماید و رای میدهد. داوری یک امر ارادی و اختیاری است و ریشه در توافق طرفین دارد.
صلاحیت داور
شخص یا اشخاصی که به داوری برگزیده میشوند باید از صلاحیت و شایستگی داوری برخوردار باشند و ممنوع از داوری نباشند . اگر رای به وسیله داورانی صادر شود که مجاز به صدور رای نبودهاند ، رای داوری باطل قلمداد شده و قابلیت اجرایی نخواهد داشت .
شرایط داوری
داور ممکن است شخص حقیقی یا حقوقی باشد و در هر صورت نمیتواند یکی از طرفین باشد و باید ثالث باشد . بطور مثال نمیتوان یکی از مدیران زیرمجموعه شخص طرف قرارداد را بعنوان داور مرضیالطرفین انتخاب نمود.همچنین از جمله شرایط داوری استقلال و بیطرفی ، داشتن اهلیت قانونی و توانایی داوری میباشد.
تعداد داوران
کمیت داوران تابع توافق طرفین بوده که ممکن است واحد یا متعدد باشند(هیات داوری ) و در صورت تعدد عده داوران ، یکی از آنها بعنوان سرداور انتخاب میگردد. تعداد داوران میتواند زوج یا فرد باشد اما زوج بودن تعداد داوران به دلیل مشکلاتی که در اخذ رای و بدست آمدن رای اکثریت ایجاد میکند و نیز به منظور جلوگیری از بروز بنبست در داوری پیشنهاد نمیشود.
ابطال رای داوری
اصل بر غیرقابل ابطالبودن آرای داوری است اما برابر قانون در صورت احراز موارد بطلان رای داور مانند رای خارج از اختیارات یا مخالفت رای با قوانین ، میتوان درخواست ابطال رای داوری را نمود .
درخواست ابطال رای داور باید ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ رای داور انجام گیرد. برابر رویه قضایی ایران درخواست ابطال رای داور ، نیازمند تقدیم دادخواست است . اگر درخواست ابطال رای داور ، خارج از موعد قانونی به دادگاه تسلیم شود ، دادگاه قرار رد درخواست را صادر خواهد کرد.
اجرای رای داور
پس از ابلاغ رای داور به طرفین داوری ، رای داور لازمالاجرا میشود و محکومعلیه باید رای داور را ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ ، اجرا نماید(اجرای اختیاری رای داور)
اگر محکومعلیه از اجرای اختیاری رای داور خودداری کند ، اجرای رای داور تابع قانون اجرای احکام مدنی و قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی است . در اینصورت محکومعلیه از طریق اجرای احکام دادگاه مجبور به اجرای رای میشود(اجرای اجباری رای دادگاه)
آیا کسی که در دعوا ذینفع است ، میتواند داور شود ؟
اگر طرفین قرارداد تراضی کنند ، این امکان وجود دارد .
آیا قاضی دادگستری میتواند داور شود ؟
کلیه قضات و کارمندان اداری شاغل در محاکم قضایی نمیتوانند داوری نمایند هرچند با تراضی طرفین باشد.
آیا داوری تنظیمشده در قرارداد قابل انحلال است ؟
بله ، در صورتی که طرفین دعوا تراضی کتبی نمایند یا اینکه یکی از طرفین دعوا فوت کنند داوری از بین میرود.
چه دعاوی قابل ارجاع به داوری نیستند ؟
تمام دعاوی قابل ارجاع به داوری هستند مگر دعوای ورشکستگی و دعاوی راجع به اصل نکاح ، فسخ آن ، طلاق و نسب.